Monday, September 14, 2020

Nắc nia

 “Đừng ham làm chức nắc nia,
Ngày sau như khóa không chìa dân ôi !”

(Sấm giảng Khuyên Người Đời Tu Niệm)
 

Thành ngữ nắc nia là phiên âm của Miên Ngữ (Neak Nghia), có nghĩa là tôi mọi. Pháp Ngữ (Esclave), Anh Ngữ (Slave).

Thành ngữ này xuất phát từ đời vua Ream Mea Chơn Pray. Xứ Cam bốt, do sự tích sau đây :
Đời vua Ream Meam Chơn Pray có một thanh niên tên Tum, có tài văn nghệ, hát hò rất hay, được vua vời vào cung và phong chức Mơn EK. Trước khi vào cung chàng đã yêu một cô gái tên Teav thuộc vào hàng quốc sắc, con của bà góa chồng giàu có. Cô Teav cũng đáp lại một mối tình chân thành, hai người rất buồn sau khi bị chia ly.


Hai tháng sau Teav bị mẹ bắt buộc gả cho tên Nguôn, con của Ông Chuôn, là tỉnh trưởng Tôbôn Kho Mum. Cô từ chối hẳn, kế đó Teav được vua chọn làm cung nữ, nàng rất buồn và lo lắng vô cùng ! ! ! Vào cung, nàng gặp lại Tum. Trông thấy Teav, Tum thất vọng và liều chết trước mặt vua, chàng hát kể lại mối tình của mình đối với Teav. Vua nổi giận bắt hai người hỏi nguyên do. Cả hai đều trình bày sự thật mọi việc... Vua nghe qua rất cảm động, nên cho Tum lấy Teav làm vợ, hai người hưởng hạnh phúc vui vẻ trong cung.

Mẹ Teav được tin cô là vợ của Tum, một người chức vụ thấp hơn Nguôn, giận lắm bà liền gởi cho Teav một lá thư, nói bà đau nặng, Teav cần về gấp để gặp bà. Teav về đến nhà biết bị mắc mưu của mẹ, nàng lén viết thư cho Tum hay mọi việc. Tum tâu với vua, vua liền cho Tum một thư lịnh cấm Nguôn không cho làm lễ cưới. Tum về đến nhà Nguôn thấy lễ cưới bắt đầu, Tum chưa kịp đưa thư lịnh ra hai người gặp nhau ôm khóc, Nguôn bèn cho người bắt Tum đem giết ở Pô Chơn Khal, Teav lén trốn theo đến bên xác chồng tự sát.

Vua được tin ấy nổi giận, liền cho quân lính đến bắt mẹ Teav, Ô Chuôn và Nguôn đem tử hình, còn những người đồng lõa chủ trương làm lễ cưới, đều bắt phạt làm Neak Nghia (tôi mọi) suốt đời.
Xuyên qua mẩu truyện của thành ngữ “nắc nia”, nhận thấy Đức Thầy dùng điển tích nầy trong hai câu giảng trên, là ám chỉ cho các quan chức thời Pháp thuộc, ham làm tay sai cho ngoại bang; ắt sau nầy phải đền tội trước quốc dân; như ngài đã từng bảo :

“Chúng ham làm chức Nắc Nia,
Ngày sau như thể vô đìa quên nôm.”

No comments:

Post a Comment

Sãi Vãi - Nguyễn Cư Trinh

Điển Sử   »  Cổ văn Việt Nam  »  Thơ   SÃI VÃI Tác giả: Nguyễn Cư Trinh   Sãi vãi là một tác phẩm do Nguyễn Cư Trinh sáng tác vào n...